Szybka ścieżka onkologiczna jest rozwiązaniem skierowanym do pacjentów chorych na nowotwory złośliwe lub z podejrzeniem nowotworu złośliwego. Od 1 listopada 2015 r. „Pakiet onkologiczny” uwzględnia także nowotwory układu chłonnego i krwiotwórczego oraz łagodne nowotwory centralnego układu nerwowego. Pakiet nie obejmuje natomiast nowotworów złośliwych skóry (z wyjątkiem czerniaka skóry). Celem rozwiązań obowiązujących od 1 stycznia 2015 roku jest sprawne i szybkie poprowadzenie pacjenta przez kolejne etapy kompleksowej diagnostyki i leczenia onkologicznego.
Szybka ścieżka onkologiczna ma wyróżniać się dostępnością diagnostyki i leczenia nowotworów złośliwych, m.in. poprzez:
- zniesienie limitów na leczenie onkologiczne
- wprowadzenie odrębnej kolejki do świadczeń diagnostyki i leczenia onkologicznego
- określenie maksymalnego czasu oczekiwania od momentu postawienia diagnozy do momentu rozpoczęcia leczenia (docelowo w 2017 r. ma to być 7 tygodni)
- zapewnienie kompleksowej terapii
- wytyczenie jasnej ścieżki dla pacjenta i przydzielenie mu opiekuna - koordynatora
- poszerzenie kompetencji lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej
- zwiększenie roli opieki ambulatoryjnej i dążenie do zmniejszenia liczby hospitalizacji
Karta Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego (KDiLO)
Szybka diagnostyka i terapia w ramach „pakietu onkologicznego” jest dostępna dla pacjentów, którzy posiadają Kartę Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego.
Karta Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego to dokument potwierdzający uprawnienia pacjenta do skorzystania z szybkiej ścieżki onkologicznej. Karta jest drukowana z systemu informatycznego Narodowego Funduszu Zdrowia, a następnie wypełniana przez lekarza na kolejnych etapach leczenia.
Karta zawiera m.in.:
- Diagnozę i określenie stopnia zaawansowania choroby
- Listę wykonanych badań
- Plan leczenia
Najszersze uprawnienia do wydania Karty Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego ma lekarz podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), który może wydać Kartę, gdy podejrzewa u pacjenta nowotwór złośliwy. Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej nie musi więc sformułować ostatecznej diagnozy, by skierować pacjenta na szybką ścieżkę diagnostyki i leczenia. Wystarczy tylko podejrzenie o informacje z wywiadu z pacjentem oraz dotychczas przeprowadzone badania wstępne.
Lekarz POZ ma prawo do wydawania KDiLO pod warunkiem, że ustalony dla niego indywidualny wskaźnik rozpoznawania nowotworów nie jest niższy niż 1/15. Na początku funkcjonowania szybkiej ścieżki onkologicznej prawo do wydania Karty posiada każdy lekarz POZ. Po wydaniu przez danego lekarza 30 kart, Narodowy Fundusz Zdrowia oblicza jego indywidualny wskaźnik. Jeśli jest on niższy niż wymagany, lekarz jest zobowiązany do wzięcia udziału w specjalnym szkoleniu. Do czasu ukończenia szkolenia lekarz nie może wystawiać Kart. Gdyby to zrobił, NFZ mógłby nałożyć karę.
Kartę może także wydać lekarz specjalista w poradni specjalistycznej, jeśli zdiagnozuje chorobę nowotworową. Lekarz specjalista ma zatem mniejsze uprawnienia, jeśli chodzi o wydawanie Kart, gdyż jej wydanie musi zostać poprzedzone przeprowadzeniem pełnej diagnostyki na dotychczasowych, „zwykłych” zasadach i stwierdzeniem choroby.
Pacjent może również otrzymać KDiLO w szpitalu, gdy w czasie hospitalizacji zostanie u niego zdiagnozowany nowotwór złośliwy. Hospitalizacja nie musi być związana z chorobą nowotworową. Warunkiem wydania karty jest – podobnie jak u lekarza specjalisty - zdiagnozowanie nowotworu.
Mimo, że podczas prywatnej wizyty możemy otrzymać receptę lub skierowanie do szpitala, nie jest możliwe wydanie KDiLO w prywatnym gabinecie lekarskim. Każda Karta posiada indywidualny numer przydzielany z puli nadawanej przez Narodowy Fundusz Zdrowia, które są następnie przyporządkowane do poszczególnych lekarzy.
Z szybkiej ścieżki mogą skorzystać zarówno nowi pacjenci, jak również ci kontynuujący leczenie rozpoczęte przed 1 stycznia 2015 roku. W tym drugim przypadku Kartę wystawia lekarz prowadzący leczenie w szpitalu. Pozwoli to pacjentowi płynnie przejść do nowego systemu opieki nad pacjentami onkologicznymi.
WAŻNE!
Placówka zdrowotna, która sporządza dokumentację medyczną dotyczącą diagnostyki onkologicznej lub leczenia onkologicznego, ma obowiązek sporządzić i NIEODPŁATNIE przekazać pacjentowi posiadającemu KDiLO kopię tej dokumentacji. Za wykonanie kopii nie jest pobierana opłata. Wydana nieodpłatnie kopia dokumentacji stanowi załącznik do dokumentacji medycznej pacjenta. Trzeba pamiętać, że prawo to jest ograniczone do dokumentacji dotyczącej diagnostyki i leczenia onkologicznego. Nie można na tej podstawie żądać wydania całości dokumentacji niezwiązanej z tym leczeniem i diagnostyką.
Karta zastępuje skierowanie oraz dokumentuje jednocześnie cały proces diagnostyki i leczenia, aż do momentu powrotu pacjenta do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, po zakończeniu leczenia.
Pacjent zamierzający skorzystać z diagnostyki onkologicznej lub leczenia onkologicznego, pozostawia kartę diagnostyki i leczenia onkologicznego u świadczeniodawcy, u którego świadczenia te będą udzielane.
W przypadku konieczności zmiany świadczeniodawcy Karta Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego jest wydawana pacjentowi. Gdy w wyniku diagnostyki onkologicznej nie stwierdzono nowotworu złośliwego lub gdy zakończono leczenie onkologiczne, pacjent pozostawia KDiLO u świadczeniodawcy, który wykonywał diagnostykę lub zakończył leczenie. Następnie KDiLO wraz z kopią dokumentacji medycznej jest przekazywana lekarzowi POZ. Kartę Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego dołącza się do dokumentacji medycznej.
Jak to wygląda w praktyce?
Lekarz rodzinny
- Wstępna diagnostyka i szybka decyzja
- Pacjent zgłasza się do lekarza rodzinnego, który określa, czy wizyta u lekarza specjalisty jest konieczna
- W przypadku podejrzenia nowotworu pacjent otrzymuje kartę pacjenta onkologicznego
Lekarz specjalista
- Potwierdzenie nowotworu i pogłębiona diagnostyka
- Wczesna diagnostyka - potwierdzenie bądź wykluczenie nowotworu
- Diagnostyka pogłębiona - określenie rodzaju wykrytego nowotworu i stopnia jego zaawansowania
Sieć diagnostyczno-terapeutyczna
- Kompleksowa opieka i szybka terapia
- Skierowanie pacjenta na konsylium (miejsce leczenia zależy od pacjenta)
- Pacjent prowadzony jest przez koordynatora od początku do zakończenia leczenia
Monitoring po zakończeniu terapii
- Monitoring po zakończeniu terapii
- Po zakończeniu leczenia koordynator przekazuje pacjenta pod opiekę specjalisty odpowiedzialnego za wstępną diagnostykę. Jeżeli stan zdrowia jest stabilny, pacjent kierowany jest do lekarza rodzinnego
Odrębna kolejka dla pacjentów posiadających Kartę Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego
Pacjenci nowi z podejrzeniem nowotworu złośliwego oraz Kartą Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego oraz pacjenci nowi z rozpoznaniem nowotworu złośliwego skierowani do leczenia z kartą diagnostyki i leczenia onkologicznego są wpisywani na oddzielną listę oczekujących – dla pacjentów onkologicznych.
Na liście pacjenci korzystający z szybkiej ścieżki onkologicznej umieszczani są według następujących kryteriów:
- stanu zdrowia pacjenta
- rokowania co do dalszego przebiegu nowotworu
- chorób współistniejących mających wpływ na nowotwór, z powodu którego ma być udzielone świadczenie
- zagrożenia wystąpienia, utrwalenia lub pogłębienia niepełnosprawności
Szybka ścieżka onkologiczna zaczyna się od wstępnej a potem pogłębionej diagnostyki onkologicznej.
- Wstępna diagnostyka onkologiczna – świadczenie to składa się z badań diagnostycznych, które mają na celu wstępne rozpoznanie nowotworu bądź jego wykluczenie
- Pogłębiona diagnostyka onkologiczna – świadczenie to składa się z zestawu badań diagnostycznych wykonanych u chorego, u którego potwierdzono rozpoznanie nowotworu złośliwego, mających na celu szczegółowe zróżnicowanie (w szczególności typu histopatologicznego) nowotworu oraz ocenę zaawansowania stanu chorobowego, umożliwiającego ustalenie zindywidualizowanego planu leczenia
Istotną zmianą, która została wprowadzona przez pakiet onkologiczny jest czas. Pacjent, który otrzyma Kartę Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego, powinien zgłosić się do lekarza specjalisty. Od momentu wpisania pacjenta na listę osób oczekujących na konsultację specjalisty, do postawienia diagnozy nie powinno minąć więcej niż 9 tygodni.
Pierwsze 5 tygodni
- diagnostyka wstępna
- oczekiwanie na wizytę u lekarza specjalisty (maksymalnie 2 tygodnie)
- wykonanie badań zleconych przez lekarza specjalistę w ramach diagnostyki wstępnej (na podstawie tych badań lekarz potwierdza lub wyklucza nowotwór u pacjenta)
Kolejne 4 tygodnie
- diagnostyka pogłębiona
- wykonanie badań zleconych przez lekarza specjalistę w ramach diagnostyki pogłębionej (na podstawie wyników lekarz określa stopień zaawansowania choroby)
- po wykonaniu diagnostyki pogłębionej pacjent kierowany jest na leczenie.
Gdy stan zdrowia pacjenta wymaga wykonywania np. radioterapii, a nie jest konieczne całodobowe przebywanie pacjenta w szpitalu, szpital powinien na jego wniosek zapewnić mu bezpłatnie pobyt w hotelu, zamiast na sali szpitalnej oraz bezpłatny transport z miejsca zakwaterowania do miejsca udzielania świadczeń.
Szybką terapię onkologiczną realizują ośrodki, które gwarantują kompleksową opiekę medyczną wysokiej jakości oraz przestrzegają ustalonych terminów diagnostyki i leczenia onkologicznego. Ośrodki te zobowiązane są do umieszczenia poniższego logo:
Praktyki POZ i placówki posiadające prawo wydawania KDiLO powinny być oznaczone logo Szybkiej Terapii Onkologicznej. Szczegółowe informacje o szybkiej terapii onkologicznej, znajdują się na portalu uruchomionym przez Ministerstwo Zdrowia: pakietonkologiczny.gov.pl